Brain Fog หรือภาวะสมองล้า ไม่ใช่โรค แต่เป็นอาการที่ทำให้เรารู้สึกคิดช้าลง มึนงง ความจำสั้น และขาดสมาธิ เกิดได้จากหลายสาเหตุ และมักส่งผลกระทบต่อการทำงานและคุณภาพชีวิต
สาเหตุของสมองล้า
1. การนอนหลับไม่เพียงพอหรือคุณภาพการนอนต่ำ
2. ความเครียดเรื้อรัง
3. การรับประทานอาหารไม่เหมาะสม ขาดสารอาหารสำคัญ
4. การใช้หน้าจอเป็นเวลานานโดยไม่พักสายตาและสมอง
5. การขาดการออกกำลังกาย
6. ภาวะสุขภาพบางอย่าง เช่น เบาหวาน ภาวะไทรอยด์ทำงานต่ำ หรือภาวะซึมเศร้า
อาการที่มักพบ
– รู้สึกมึนงง คิดอะไรไม่ออก
– ความจำสั้น ลืมง่าย
– ขาดสมาธิ ทำงานช้าลง
– รู้สึกเหนื่อยล้าแม้พักผ่อนแล้ว

วิธีรับมือและป้องกัน
1. พักผ่อนให้เพียงพอและนอนหลับอย่างมีคุณภาพ
2. จัดการความเครียดด้วยการทำสมาธิหรือกิจกรรมผ่อนคลาย
3. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ครบ 5 หมู่ และดื่มน้ำให้เพียงพอ
4. ลดการใช้หน้าจอต่อเนื่อง และพักสายตาทุก 20 นาที
5. ออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือดไปยังสมอง
6. ตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อตรวจหาภาวะที่อาจเป็นสาเหตุ
อาหารเสริมที่ช่วยบำรุงสมอง
น้ำมันปลา (Fish Oil) ซึ่งประกอบด้วย ดีเอชเอ (DHA) ซึ่งเป็นกรดไขมันไม่อิ่มตัวชนิดโอเมก้า 3 ช่วยเสริมความแข็งแรงของสมอง ระบบเส้นประสาท และระบบการมองเห็นของจอประสาทตา (Retina)
สารสกัดจากแปะก๊วย (Ginkgo Biloba Extract) ช่วยทำให้ระบบไหลเวียนเลือดให้ไปเลี้ยงสมองและส่วนต่าง ๆ ของร่างกายให้ดีขึ้น ป้องกันภาวะเลือดไปเลี้ยงสมองไม่ทัน นอกจากนั้นยังมีสารจำพวกกลุ่มฟลาโวนอยด์ช่วยป้องกันความเสื่อมของสมองและหลอดเลือด
สารสกัดจมูกข้าว (Gamma Oryzanol) ซึ่งมีสาร GABA ช่วยปรับสมดุลสารสื่อประสาทในสมองที่ได้รับการกระตุ้นอยู่ตลอดเวลาให้เกิดการผ่อนคลาย
กรดอะมิโนแอลธีอะนีน (L – Theanine) ช่วยเพิ่มสารซีโรโทนิน (Serotonin) โดพามีน (Dopamine) และกาบา (GABA) ทำให้เกิดความผ่อนคลาย (Relaxation) และลดความเครียดได้
ฟอสฟาติดิลซีรีน (Phosphatidylserine) ซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักของเยื่อหุ้มเซลล์ประสาทในสมอง จึงช่วยป้องกันความเสื่อมของเซลล์ประสาทในสมอง ลดความเครียด ลดความอ่อนล้าของสมอง
โคลีน (Choline Bitartrate) และอิโนซิทอล (Inositol) ทั้ง 2 ชนิดเป็นวิตามินบีชนิดหนึ่ง ซึ่งเป็นส่วนประกอบของเยื่อหุ้มเซลล์ เยื่อหุ้มสมอง กล้ามเนื้อ เซลล์ประสาท อีกทั้งยังเป็นสารตั้งต้นในการสร้างอะเซททิลโคลีน (Acetylcholine) ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่ใช้ในการจดจำ ช่วยป้องกันภาวะความจำเสื่อมได้
วิตามินบีรวม (Vitamin B Complex) ช่วยกระตุ้นการทำงานของสมองและระบบประสาท กระตุ้นระบบการย่อยอาหาร เผาผลาญและดูดซึมอาหาร ทำให้สมองได้รับพลังงานจากสารอาหารอย่างเต็มที่
สรุป
สมองล้าเป็นอาการที่บ่งบอกว่าสมองและร่างกายต้องการการพักผ่อนและดูแล การปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตสามารถช่วยให้สมองกลับมาทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ
สอบถามข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพเพิ่มเติม ที่ Line : @tlepharmacy หรือ คลิ๊ก
อ้างอิง
1.Harvard Health Publishing. (2023). What is brain fog?
2. Mayo Clinic. (2024). Brain fog causes and remedies.
3. กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือดูแลสมองและสุขภาพจิต.
4.https://www.bangkokhospital.com/th/bangkok-bone-brain/content/brain-fog-syndrome
5.https://pt.mahidol.ac.th/ptcenter/knowledge-article/brain-fog/
6.https://www.samitivejhospitals.com/th/article/detail/สมองล้า-brain-frog